De dood van mij kat Josephientje in 2004 kwam onverwacht. Ze was pas 11 jaar oud en had nog nooit iets gemankeerd. Ze was mijn kleine vriendinnetje dat bij me onder de dekens kroop. Ze had geleerd zelf deuren te openen door aan de deurkruk te gaan hangen.
Op een dag lag ze lusteloos in een hoekje en al snel realiseerde ik me dat er iets mis was. Ik nam haar mee naar de dierenarts die constateerde dat ze suikerziekte had en haar nieren niet meer functioneerde. De volgende dag kreeg ik de mededeling dat haar toestand hopeloos was. Ze kreeg een spuitje en luid spinnend stierf ze. Ik heb twee dagen gehuild en dacht werkelijk dat ik er nooit mee zou leren leven. Nog jaren erna kromp ik in elkaar als ik aan haar dacht. Mijn lieve, kleine Josephientje.
Mijn eigen sterven overleef ik wel maar dat van mijn naasten? Vrienden en familie. Joost Zwagerman schreef woensdag in De Volkskrant een artikel over de Britse schrijver Julian Barnes. Na een samenzijn van 30 jaar overleed Barnes' vrouw op 68 jarige leeftijd als gevolg van een hersentumor. Barnes beschreef het rouwproces in zijn boek Levels of Life.
_ Wat hem weerhoudt van zelfmoord, en wat het verlangen naar de hereniging in de dood uiteindelijk dempt, is het inzicht dat zijn echtgenote nog in zijn herinnering doorleeft. Met zijn dood zou zijn vrouw voor de tweede keer sterven.-
Hoe overleef je de dood van een geliefde?
Tot zijn eigen verbazing bekeert Barnes zich tot de opera. Voordien vond hij opera's onaannemelijke en slecht uitgevoerde toneelstukken. Maar na de dood van zijn vrouw stond er een fervente, bijna fanatieke operabezoeker in hem op, schrijft Zwagerman. Want 'de opera komt meteen tot de kern- net als de dood.' Barnes bleek alsnog in staat zich te laven, aan een kunstvorm 'waarin woeste, allesoverweldigende, hysterische en destructieve emotie de norm was; een kunst die uitgesprokener dan enige andere probeert je hart te breken.'
Als je over de 60 bent bereid je je voor op het onvermijdelijke. Met in gedachten het sterfbed van mijn ouders, ooms en tante en vele anderen. Niemand stierf rustig vredig in zijn slaap. Langdurig lijden ging er aan vooraf. Dus ik zet me schrap. De dood mag niet als een verrassing komen. Het is prettig om te weten dat een mens toch overlevingsstrategieën weet te vinden om een beetje troost uit te putten. Een beetje.
Dr. Phil ontkracht de dooddoener: De tijd heelt alle wonden. De tijd heelt niets. Het is wat je doet met die tijd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten