Goed en fout

DEN HAAG - Binnenhof. Beediging van de eerste groep van 550 vrijwilligers voor het Oostfront met generaal Hendrik Alexander Seyffardt. Vanaf het Haagse station Holland Spoor zou de eerste groep op 26 juli 1941 naar een opleidingskamp in Polen vertrekken, meer dan de helft van hen waren NSB'ers.

Ik weet niet wanneer het begonnen is, de slachtoffers van alle oorlogen herdenken op 4 mei. Zo absurd. Vier mei staat voor mij voor WOII, de ervaringen van mijn familie en hun generatiegenoten. En de Holocaust, op een nooit eerder vertoond

e manier moorden. Een Surinaamse vrouw zei eens tegen me: 'Jullie altijd met jullie Tweede Wereldoorlog. Wij hebben veel erger geleden met de slavernij.' Sorry, maar met WOII ben ik persoonlijk verbonden, dat is mijn geschiedenis. Ik ga op 4 mei echt niet de gevallenen van de 80-jarige oorlog herdenken. Het toppunt was afgelopen jaar toen een jongetje pleitte voor het herdenken van zijn Waffen SS-oom. Onder het mom: goede mensen doen soms slechte dingen. Of: iedereen was een beetje fout. Het moet godverdegodver niet gekker worden.
Historica Jolande Withuis deelt mijn ergernis en naar haar wordt geluisterd. 'Het is een hutspotherdenking geworden', schrijft zij, 'Maar wie alles herdenkt, herdenkt niets. Door geen keuze te maken wordt omzeild wie we wel of niet op die datum op die plaats herdenken en daarmee de vraag welke waarden we willen overdragen.'
Hele artikel van Jolande Withuis in De Volkskrant van zaterdag 29 september, bijlage Vonk.

Bij de aftrap van de Maand van de Geschiedenis zeggen drie historici: kies weer positie. Jolande Withuis ijvert voor de herwaardering van goed en fout.

Afscheid vrijwilligers (!) die naar het Oostfront vertrekken. Veel plezier, jongens!

Terug naar Turkije

Atatürk draait zich om in zijn graf

‘Waarom zit Turkije nog niet bij de Europese Unie?’, vroeg een vriend van mij zich af. ‘Omdat dat land steeds meer een totalitaire staat wordt dankzij premier Erdogan‘, zei ik want ik lees ook wel eens een krant. Volgens de vriend viel dat wel mee.
Vandaag lees ik in een artikel in De Volskrant over Erdogan:’
‘Erdogan denkt dat hij de enige is die het land kan regeren’, zegt hoogleraar politicologie Sahin Alpay. ‘De premier vertrouwt niemand anders. Hij wil alle macht concentreren in zijn handen.’
Erdogan beperkt de vrijheid, censureert de media, geeft bevelen aan de rechterlijke macht, gooit opponenten in de gevangenis en gebruikt de veiligheidsdiensten tegen de bevolking. Onder zijn bewind zijn er tientallen kritische journalisten, onder wie veel Koerden, in de gevangenis gegooid. Turkije is de afgelopen jaren steeds verder weggezakt op de persvrijheidranglijst. Nu wil Erdogan president worden. Critici wijzen er ook op dat Turkije kampt met een zwak parlement, een gebrekkige scheiding der machten en bestuurders met een vaak autocratische mentaliteit. Zij vrezen dat de invoering van een presidentieel stelsel leidt tot een verergering van deze problemen.

Bij DWDD waren Nederlands- Turkse vrouwen, dertigers te gast, die zich zorgen maakten om de jonge generatie. Hun jongste zusje was naar Turkije vertrokken omdat zij zich niet thuis voelde in Nederland. En zij was niet de enige. ‘Het is een verlies voor dit land’, zeiden de oudere zusters die hier wel geworteld waren. Hun ouders, moderne mensen, trouwens ook. Het is natuurlijk veranderd door 9/11 en de moord op Theo van Gogh. Ik geloof niet dat veel autochtone Nederlanders een idee hadden wat de islam inhield totdat ze geconfronteerd werden met geweld. Niet alleen tegen Amerika maar tegen het hele Vrij Westen.
Nederlandse moslims klaagden dat zij, sinds de aanslagen in New York, met wantrouwen werden bekeken door de autochtone bevolking. Wat verwacht je dan als moderne jonge vrouwen plotseling hun islamitische identiteit versterken door en masse hoofddoekjes te gaan dragen?  En uitspraken doen als:  ‘Wij zijn allereerst moslim’ en ‘Sinds de aanslagen voel ik mij meer moslim.’? Dan kun je net zo goed zeggen: ‘De terroristen hebben toch wel een beetje gelijk.; In dat geval verdien je Erdogan als president.

Atatürk

In oktober 1923 wordt de Turkse Republiek uitgeroepen. Atatürk is de eerste president.
De basis van zijn beleid, dat de benaming ´kemalisme´kreeg, is het secularisme: moskee en staat moesten worden gescheiden. Het kalifaat werd opgeheven en het rechtssysteem gemoderniseerd. Er kwamen gelijke rechten voor alle Turken en nieuwe, moderne wetten. De islam schreef niet langer de wet voor. Godsdienstscholen werden gesloten. Traditionele kleding werd niet langer geaccepteerd (de hoedenwet) en de mensen kregen een achternaam. De kalender, de tijd en het maatsysteem werden aangepast aan internationale standaarden. Het Arabische alfabet moest plaatsmaken voor het Romeinse. De banden met buurlanden en het Westen werden versterkt tijdens zijn leiderschap.

Gefrustreerd

Iedereen is boos, zei Raoul Heertje gisteren. Iedereen zoekt een aanleiding om zijn frustratie te uiten, vermoed ik. Het gaat natuurlijk helemaal niet om cartoons of anti-islamfilms of een feestje dat niet doorging. 
Neem de Noorse kindermoordenaar. Hij zegt dat hij tegen de multi-culti samenleving is en daarom tot zijn daad kwam. Een nobele reden: om erger te voorkomen. In werkelijkheid ging het om de verstoorde relatie met zijn vader die hij niet kon verkroppen. Hetzelfde geldt voor Mohammed B. Die is nooit over de dood van zijn moeder gekomen.

Een handjevol criminelen ging naar Haren, gewoon om winkels leeg te halen. In Pakistan is een overschot aan jonge mannen, dus seksueel gefrustreerd. Dan wil je wel de straat op gaan om vlaggen te verbranden en hysterisch te schreeuwen. Een gezamenlijke vijand komt goed van pas.
En dan heb je altijd de zogenaamde politiek correcte figuren die het destructieve gedrag goedpraten: zo'n film is voor die mensen heel kwetsend (niemand heeft hem gezien) of die jongens hadden recht op een feestje nogal logisch dat ze zo reageren.
En in het geval van de Noor: hij was bij zijn volle verstand toen hij al die weerloze kinderen doodschoot. Mohammed B. : Theo van Gogh heeft het er zelf naar gemaakt. Met andere woorden, het is de schuld van de maatschappij.
Welnee, het zijn gestoorde, verknipte en verwende mannen die denken dat het hun recht is, als ze niet gelijk hun zin krijgen, te moorden, te roven en terreur te zaaien. Misschien dat er met een langdurige behandeling nog wat recht te breien is. Maar beledig de rest van de mensheid niet door die lui gezond te verklaren.

Weet je nog wel, oudje

Toen ik in het ziekenhuis was voor het slaaponderzoek, werd mij gevraagd of ik mee wilde doen aan een geheugentest voor ouderen. 'Daar ben ik toch veel te jong voor', denk ik bij dat soort vragen automatisch. Tot de realiteit tot mij doordringt. (in de wachtkamer las ik een verhaal van Kees van Kooten waarin hij droomt dat de burgemeester van Den Haag hem komt vertellen dat hij eigenlijk 10 jaar jonger is. Foutje van het bevolkingsregister. Als hij wakker wordt slaat de werkelijkheid keihard toe.)
Het was een uitgebreid onderzoek. Ik moest bijvoorbeeld steeds langere cijferreeksen onthouden, nieuwsberichten navertellen, symbooltjes die correspondeerden met cijfers zo snel mogelijk natekenen bij het juiste cijfer enzovoorts.

Begin van deze week kwam ik op herhaling en werd mij gevraagd wat ik me nog kon herinneren van de tests. Sommige dingen waren me totaal ontschoten. Andere stonden me nog helder voor de geest. Vreemd genoeg had ik hoog gescoord met de cijferreeksen. Al met al was mijn geheugen gemiddeld tot goed. Voor mijn leeftijd, uiteraard. Toch krijg ik steeds vaker het idee dat tegenwoordig alles bij mij het ene oor in, en het andere oor uitgaat.