maandag 16 juli 2012

Uitzending gemist



Prettige Zomergast

Pierre Janssen beweerde dat televisie bedoeld was om je blik te verruimen. Daarvoor is het medium uitgevonden. Hij zei dit in een uitzending van Zomergasten ergens in de jaren 80. Gisteren zond de VPRO 25 jaar Zomergasten uit. Opmerkelijk was dat het in de beginjaren nog veel over WOII ging. Fragmenten van kinderen van verzetsstrijders ontmoetten kinderen van foute ouders. De arrogantie van de Goeden is stuitend. 'Ik kan tenminste trots zijn op mijn  ouders", zei een zoon van een man die toevallig aan de goede kant had gestaan, trillend van emotie. De NSB-kinderen werden dubbel gestraft. Zij konden zich alleen maar schamen en de rest van hun leven in de schaduw blijven.Ik moet tot mijn schande bekennen dat ik ook lange tijd gedacht heb dat deze kinderen besmet waren. 

In de documentaire Hitler's kinderen worden nazaten van hoge SS-ers geportretteerd.  Degenen die aan het woord kwamen, zonen, dochters, nichten, kleinkinderen waren allemaal opgezadeld met de gruweldaden van hun voorouders en wierpen dat ver van zich af. Door bijvoorbeeld kinderen op school voor te lichten. Of door te emigreren en van naam te veranderen. Eén kleinzoon van een kampcommandant van Auschwitz ging naar de 'crimescene' samen met een Israëliër wiens ouders de kampen overleefd hadden. Grootvader woonde met zijn gezin in het kamp maar er stond een schutting en een mooie tuin die de gruewelen aan het oog onttrokken. Als je door een poortje stapte kwam je in de hel. 
De kleinzoon werd beroerd van de confrontatie van het knusse huis pal naast de barakken en ovens. Hij verafschuwde alles wat zijn opa had gedaan. Grootpapa was niet alleen een meeloper geweest, hij begon elke ochtend met het afknallen van een paar gevangenen. Voor de lol.Tegelijkertijd  was er ook een groep jonge Israëlische meisjes in kamp Auschwitz die de kleinzoon vragen mocht stellen. 'Voelt u zich medeschuldig?', vroeg een 15-jarige puber op arrogante toon. 'Ja', zei de kleinzoon. Dat vonden die kinderen ook. Natuurlijk niet. Slachtofferschap is overdraagbaar, daderschap niet. Kan dat niet geleerd worden op school? 


Overigens stond Zomergasten ook onder de druk van kijkcijfers. Ik vermoedde het al toen de redactie figuren als Henkjan Smits uitnodigde. Maar ik gaf ze de voordeel van de twijfel. Misschien had die man wel een heel interessant verhaal. Drie uur lang Henk-Jan Smits? Ik was niet eens in staat om 30 seconde naar de man te kijken. Die uitzending heb ik, bevooroordeeld als ik ben, overgeslagen.
Mijn favoriete Zomergasten? Rob Scholte, voor de bom, maakte een hele gevarieerde, verrassende avond. En met gast Raoul Heertje vlogen de uren om. De meest irritante: Kader Abdolah. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten