De bril om in de verte te kijken lag klaar in de vensterbank

Het verdriet wegzingen

Wat een rare week was het, onbegrijpelijke sterfgevallen en een ongeluk dat al het andere nieuws overschaduwde. Dat er toevallig een lid van het koninklijk huis onder de lawine terecht was gekomen, is triest voor zijn familie maar voornamelijk een persoonlijke tragedie. Ik vond Johan Friso nu niet bepaald opwindend, eerder vlak en afstandelijk. Of misschien gewoon saai. Op de één of andere manier moet de NOS daar dagenlang verslag over doen terwijl het duidelijk is dat er na drie of vier dagen pas iets zinnigs te zeggen is over de schade die de man heeft opgelopen. En dan nog een akkefietje van een oude hersenchirurg en zijn vrouw, NRC-journaliste. Het ging weer nergens over.

Anil Ramdas, één dag voor zijn dood

Aan 'de zelfverkozen dood' van Anil Ramdas werd nauwelijks aandacht besteed. Ik heb hem altijd gewaardeerd om zijn intelligentie en eruditie. Afgelopen zaterdag werd zijn laatste programma uitgezonden. De dag daarop zou hij zelfmoord plegen. Het zal niet gebeurd zijn in een opwelling. Het plan zat al in zijn hoofd terwijl wij naar hem kijken en niets bijzonders zien.
Het programma 'Het Blauwe Licht' waarin Ramdas en ook Stephan Sanders op kritische wijze over het medium televisie spraken, vond ik een verademing. Ze legden in heldere bewoordingen uit hoe beeld zowel misbruikt wordt of iets toevoegt aan het nieuws. 'Verkapte migranten-tv', zou Ramdas daar later over zeggen. Wat een onzin, omdat Ramdas en Sanders 'een kleurtje' hadden, twee allochtonen? Ik zag twee interessante en ietwat pedante intellectuelen die mij iets wijzer maakten. Ik las dat Ramdas, van Hindoestaanse afkomst, uit een hoge kaste stamde. Misschien is hij opgevoed als prinsje maar werd hij in Nederland niet als zodanig gezien. Ik zeg maar wat, ik probeer het te begrijpen. Drank is een steeds grotere rol in zijn leven gaan spelen, lees ik. Terwijl hij steeds meer geobsedeerd raakte door zijn afkomst en de positie van de migrant in Nederland. De opkomst van de PVV is een walgelijk fenomeen waar ook autochtonen met verbazing naar kijken. Ramdas zag het als de totale verloedering van de samenleving.
Het is doodzonde dat iemand met zoveel talent gedesillusioneerd raakt en ons verbijsterd in de steek heeft gelaten.
Drank en drugs zijn slechte raadgevers. Zij vervormen de werkelijkheid en maken van een mug al snel een olifant.

TomorrowWinansFamily 

De begrafenis van Whitney Houston was een andere trieste aangelegenheid. In de kerk van Newark, New Jersey was de, voornamelijk zwarte gemeenschap tezamen gekomen en troostten elkaar met gospelzang vol soul en preken waarin God en de Here Jezus geprezen werden. De dienst begon met een groot koor dat eerst rustig en zittend inzette. Maar daarna steeds gepassioneerder, tenslotte stonden rouwenden op en wensten Whitney een goede reis naar haar 'Maker'. Daarna volgden preken en liederen over Tomorrow dat Whitney niet meer mee zou maken. Zo neem je afscheid van een geliefde. (Uiteraard kwam ex-man Bobby Brown nog even de boel fukken door te verschijnen met een entourage van 9 man. Hij werd vriendelijk verzocht zich te verwijderen.)

Wat een verschil met de crematie van mijn ouders. Die verdwenen ergens in een kil crematorium in Leiderdorp in een zwart gat. Drie liedjes mochten er gespeeld worden en dan opsodemieteren. Wat dat betreft ben ik een romanticus. Het einde is afschuwelijk, mogen we dat tenminste met mooie rituelen afsluiten.

Het blijft onbegrijpelijk dat de mens zijn talent niet koestert maar verkwist.
Wat biedt meer troost, een gospelkoor dat de dode begeleidt tijdens haar laatste reis of een mooi gedicht van Wilawa Szymborska? Doe mij maar allebei.

De Kamer van de zelfmoordenaar   Wislawa Szymborska


U denkt zeker dat de kamer leeg was?
Maar er stonden drie stoelen met stevige leuning. 
Er was een lamp die het donker goed verdreef.
Een bureau, daarop zijn portefeuille, kranten.
Een onbekommerde Boeddha, een bekommerde Jezus. 
Zeven geluksolifantjes, een notitieboek in de la.
U denkt dat onze adressen daar niet in stonden?

Er waren, denkt u, geen boeken, schilderijen, platen?
Maar er was een troosttrompet in zwarte handen.
Saskia met haar hartenbloempje.
Vreugde de vonk van goden.
Op de plank Odysseus in een verkwikkende slaap
na de ontberingen van boek vijf.
De moralisten,
hun namen in gulden letteren geschreven
op fraai gelooide ruggen.
De politici ernaast, zij stonden fier rechtop.

En niet zonder uitweg- er was in elk geval een deur.
noch zonder uitzicht- er was in elk geval een raam,
leek deze kamer.
De bril om in de verte te kijken lag klaar in de vensterbank.
Eén vlieg zoemde, leefde dus nog.

U denkt dat een brief dan tenminste iets ophelderde.
En als ik nu zeg dat er geen brief was-
en dat er voor ons, de vele vrienden die hij had, plaats was
in de lege envelop die tegen het drinkglas was gezet.